Propagandowe czasopisma antypolskie (gadzinówki) - instrukcja

2012-11-15

Dotyczy:

Rekordy bibliograficzne

Wydawnictwo ciągłe (LDR/07 – s)

Komentarz:

Prasa gadzinowa – pejoratywne, potoczne określenie (stosowane tylko w Polsce) specyficznego typu prasy dywersyjnej i zaprzedanej zaborcy, traktowanej jako jeden ze sposobów i metod planowanego oddziaływania destrukcyjnego na poglądy i postawę polityczną oraz ideową społeczeństwa w celu zniszczenia bądź osłabienia ustroju albo więzi narodowej.
W przeciwieństwie do innych typów prasy dywersyjnej, specyficzną cechą p.g. jest jej sprzedajność – służenie obcej sprawie nie ze względów ideowych, lecz finansowych. Dziennikarstwo gadzinowe, pozostające w wyraźnej sprzeczności z ogólnie przyjętymi kodeksami etyki zawodu dziennikarskiego, swe prawdziwe oblicze zawsze ukrywa przez zewnętrzne upodobnienie do organów pras. ukazujących się w środowisku, do którego jest adresowane oraz wykorzystywanie pewnych upodobań i predyspozycji czytelniczych.

Gadzinówki w języku polskim wydawali zaborcy już od połowy XIX w. np.” Przyjaciel Ludu” Olsztynek 1849–1850, „Pruski Przyjaciel Ludu” Królewiec 1863–18742, „Gazeta Lecka” Giżycko 1875–18923. Najwięcej gadzinówek ukazywało się w okresie II wojny światowej.
Analogiczne określenia tego rodzaju prasy znane są w innych językach, np. w języku angielskim the collaborationist rag, w języku niemieckim Reptilienpresse, w języku francuskim presse vénale.

Przyjmuje się, że dla potrzeb jednolitego katalogowania wydawnictw ciągłych w katalogu centralnym NUKAT gadzinówkami określa się czasopisma, które spełniają poniższe warunki:
• czasopisma inspirowane i subwencjonowane przez państwa zaborcze lub okupanta, o różnorodnej tematyce, zawierające element propagandy antypolskiej,
• czasopisma w całości lub częściowo publikowane w języku polskim,
• czasopisma o zasięgu chronologicznym: od 2. połowy XIX wieku do końca II wojny światowej,
• czasopisma o zasięgu geograficznym: tereny zaborów, terytorium Generalnego Gubernatorstwa, tereny okupacji niemieckiej i sowieckiej oraz tzw. Starej Rzeszy.

Dzienniki urzędowe władz okupacyjnych, jeżeli nie zawierają elementu propagandowego, nie są zaliczane do gadzinówek.

Cała instrukcja wraz ze wskazówkami dostępna jest w załączniku.

Gadzinowki.pdf

Opis norm w katalogu NUKAT – dodatkowe pole 246

2012-10-25

Dotyczy:

Rekordy bibliograficzne

Komentarz:

W katalogu NUKAT w opisie dokumentów normalizacyjnych stosuje się pole 246 z numerem PN wg nowych zasad numeracji.

Ujednolicenie zapisów norm własnych opublikowanych przed 1993 r. nastąpiło 1 października 2007 r. Nowy zapis numerów Polskich Norm podawany jest w katalogach i wykazach oraz w treści PN wydanych po 30 września 2006 r. (w powszechnym obiegu nadal znajdują się PN o numerach według poprzednich zasad numeracji).

028_bibl_normy246.pdf

Zasady stosowania haseł jhp KABA w funkcji tematu formalnego w opracowaniu dokumentów muzycznych

2012-03-07

Dotyczy:

JHP KABA - stosowanie

Komentarz:

Dokument zawiera zasady ogólne i szczegółowe dotyczące opracowania dokumentu muzycznego w jhp KABA z wykorzystaniem haseł w funkcji tematu formalnego.

015_kaba_muzyczne_temat_formalny_2012.pdf

Czasopisma i kalendarze z XVII-XVIII wieku w katalogu NUKAT - instrukcja

2011-11-10

Dotyczy:

Rekordy bibliograficzne

Wydawnictwo ciągłe (LDR/07 – s)

Komentarz:

Zasady dotyczą opisu wydawnictw periodycznych, ukazujących się częściami w określonych lub nieokreślonych odstępach czasu, których zakończenie w zamierzeniu wydawniczym nie było przewidywane.
W przypadku druków sprzed 1801 r. jednolita forma edytorska (okładka, format itp.) nie jest obowiązkowym wyznacznikiem wydawnictwa ciągłego.

Do periodyków z XVII-XVIII w. należą:
a) czasopisma – wydawnictwa ukazujące się pod tym samym tytułem (wraz z późniejszymi wariantami tej nazwy) oraz numeracją bieżącą w regularnych lub nieregularnych odstępach czasu (np. gazety, dzienniki, roczniki, itp.) o zróżnicowanej tematyce: informacyjne, naukowe, literackie, rozrywkowe, itp.
b) kalendarze – wydawnictwa ukazujące się pod tym samym tytułem (wraz z późniejszymi wariantami tej nazwy) na określony rok, zawierające obok kalendarium wiele różnorodnych informacji: prognozy pogody, przepowiednie astronomiczne, przysłowia, wiadomości historyczne, dane statystyczne, porady gospodarcze i domowe oraz nierzadko obszerną część literacką.
c) rubrycele (Directorium divini Officii; Ordo Divini Offici) – kalendarze liturgiczne drukowane dla duchowieństwa zawierające porządek świąt i informacje o sposobie odprawiania nabożeństw w poszczególnych dniach roku kościelnego.

Druki ulotne o charakterze prasowym (informacyjnym) publikowane najczęściej jednorazowo przy okazji wydarzeń historycznych (politycznych, uroczystości państwowych, klęsk żywiołowych itp.), niezależnie od tytułu (Zeitung, Relation, Gazeta, Nowiny, Doniesienie, Merkuriusz, itp.), należy opisywać jak wydawnictwa zwarte (zgodnie z bibliografią: Gazety ulotne polskie i Polski dotyczące XVI-XVIII wieku : bibliografia, T. 1-3 / Konrad Zawadzki. - Wrocław, 1977-1990).

W przypadku wątpliwości czy dane wydawnictwo wielotomowe spełnia kryteria periodyku, druk należy opisać jak wydawnictwo wielotomowe zwarte (seryjne).

Cała instrukcja wraz ze wskazówkami dostępna jest w załączniku.

Stare druki_ciagle.pdf

Zmiany w sposobie katalogowania historycznych przekładów biblijnej Księgi Psalmów

2011-07-20

Dotyczy:

Rekordy khf

Rekordy bibliograficzne

Komentarz:

W rekordach bibliograficznych dla historycznych przekładów Księgi Psalmów stosuje się hasła tytułu ujednoliconego Biblii z dopowiedzeniem – określeniem języka tekstu.
Konwencjonalne nazwy psałterzy są dostępne w indeksie tytułowym albo z pól 245 (to często tytuł właściwy dokumentu), albo z 246 3@.
Psalteria – księgi liturgiczne będące szczególną adaptacją Psałterza – zachowają dotychczasowy sposób
opracowania: z hasłem tytułowym dla rzymskokatolickiej księgi liturgicznej.

tytujedn_psalterze_2011.pdf
logo

Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
ul. Dobra 56/66
00-312 Warszawa

(+48) 22 55 25 351

(+48) 22 55 25 330

nukat@uw.edu.pl

© 2025 NUKAT. Wszelkie prawa zastrzeżone | Polityka cookies | Mapa strony | Deklaracja dostępności